April 2017 - verbetering kwaliteit van de leefomgeving

Amersfoort, april 2017 – verbetering kwaliteit van de leefomgeving

Het verkrijgen van zekerheid, over de verbetering van het leefmilieu, is een grondrecht. De Nederlandse Grondwet bepaalt in artikel 21 “De zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu.” Er is geen expliciete verankering van de rechten van toekomstige generaties. In dit artikel is het een algemeen geformuleerde zorgplicht van de overheid. De Nederlandse Grondwet kent ook geen expliciete formulering van het voorzorgsbeginsel. Het is maar de vraag of het artikel een belangrijke rol kan vervullen bij het behartigen van de langetermijnbelangen voor toekomstige generaties.

Bij het  verkrijgen van zekerheid over de verbetering van de leefomgeving kan verandering van gedrag ook zekerheid bieden. Dit is een klassiek dilemma: waarom individueel bijdragen aan iets collectiefs, wanneer de kans bestaat dat anderen niet meedoen. De verwachting is dat er daarom maar beperkt voor het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving wordt gekozen, ook wanneer de noodzaak voor de verbetering van de kwaliteit duidelijk is. In verschillende verkenningen is gewezen op het belang van verbetering van bijvoorbeeld de bescherming van de biodiversiteit, de verbetering van klimaat en binnenstedelijke milieukwaliteit.

Volgens een eerdere studie uit 2015 van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid zou Nederland kunnen profiteren van verdere aanscherping van zijn huidige milieu-ambities voor luchtkwaliteit, klimaat en grondstoffengebruik. De extra kosten van de daarvoor benodigde maatregelen lijken op te wegen tegen de baten. Een verdere aanscherping van de milieu-ambities lijkt dus aantrekkelijk voor de samenleving als geheel. Er is geadviseerd een aanpak te kiezen welke passend is bij de netwerksamenleving.

Voor de aantoonbaarheid van de behaalde verbetering van het leefmilieu is het van belang gebruik te maken van beoordelingsmethodieken. Een goede beoordeling zal  bijdragen aan het vergroten van het inzicht voor het treffen van adequate maatregelen ter verbetering van het leefmilieu.